geri

Mebus Adayları

 

   Mebus seçimlerine tekaddüm eden günlerde Açıkalın, Ankara'dan Şükrü Sökmensüer'in Dörtyol'a geleceğini, benim de Dörtyol'a gitmemi söyledi ve benden bir mebus namzetleri listesi istedi. Açıkalın, listeyi alarak benden bir gün evvel Dörtyol'a gitti. Ertesi gün ben de Dörtyol'a gittiğimde Açıkalın'ı, Şükrü Sökmensüer'i, konsolos Fethi Denli'yi ve Tayfur Sökmen'i bir arada buldum. Bu zatlarla beraber yaptığımız kapalı bir toplantıda Şükrü Sökmensüer, Ankara'dan hükümet namına geldiğini söyledi ve Tayfur Sökmen'le aramızdaki ihtilafi gidermemizi arzu ettiklerini bildirdi. Hatay'da idareyi Fransızlardan aldığım günlerde ve müteakip zamanlarda Tayfur Sökmen'in Dörtyol'dan yaptığı müdahaleleri etraflıca tebarüz ettirdikten (belirttikten) ve şimdiye kadar davamızı tahakkuk ettirmek yolunda Hatay'da çok mesafe katetmiş olduğumuzu izah ettikten sonra, Ankara'nın her emrine itaat etmekte olduğum için bu isteğe de muvafakat ettiğim cevabını verdim. Bundan sonra mebus namzetleri bahsine geçildi. 22 Türk mebus namzedini Ankara'ya bırakmamızı ve oradan gelecek liste üzerine bunu, Hatay Halk Partisi'ne otomatikman kabul ettirmemizi, 18 ekalliyet mebus namzedini de benim seçmemi ve bunların Meclis'te milli gayemize mugayir hareket etmeyecek kimselerden olmasını garanti etmemi istediler. Devlet, hükümet ve meclis reislikleri için de Abdülgani Türkmen, Tayfur Sökmen, Abdurrahman Melek'ten ibaret üç ismin Atatürk'e arzedileceğini beyan ettiler. Bu kararların hepsinde mutabık kaldığımızı bildirerek ayrıldık ve Açıkalın'la İskenderun'a döndük. Üç gün sonra Halk Partisi'nde yapılan fevkalade bir toplantıda Açıkalın, 22 Türk mebus namzedinin isimlerini okudu. Namzetler arasında benim kendisine evvelce vermiş olduğum isimlerden ancak 7-8 kişi kalmıştı, diğerlerinin yerini başka isimler hatta eski muhaliflerden iki ve şimdiye kadar Hatay'da bulunmayanlardan da birkaç kişi almıştı. Aynı zamanda Tayfur Sökmen'in devlet reisliğine, Abdülgani Türkmen'in meclis reisliğine seçileceklerini, benim de hükümet reisi olacağımı tebliğ etti. Partide eskiden beri fedakarlıkla çalışmış olan arkadaşlar, Türk mebus namzetleri arasında, isimleri hatıra bile gelmeyecek kimseler bulunmasını hayretle karşıladılar; fakat hiçbiri asil hislerden uzaklaşarak menfi yol tutmadı. Ekalliyet mebus adaylarını da ben, aynı zamanda mandater otoriteyi de memnun etmiş kimselerden seçtim.

   Cenevre'de hazırlanan anayasada Hatay'da yapılacak intihapta rey sahibi olacakların Hatay doğumlu olmaları şart kılınmıştı. Halbuki Tayfur Sökmen Gaziantep doğumlu olduğundan yeniden Hatay'da Kırıkhan nüfusuna kaydedildi.

devam